top of page

MASTER CADRE NOTES

Master Cadre Notes are available of History, Civics, Punjabi etc. As you know Hi Tech Punjab is No.1 Notes Provider in Punjab. We provides Computer Printed Hard Copy Notes all over Punjab. Kindly go through the links given below and get more information.

Purchase Notes

HISTORY Master Cadre Notes


​i?B Xow (JAINISM)

6thA ;dh ftu fjzd{ Xow ftu pj[s finkdk e[ohshnK ns/ nzX^ft;atk; c?b u[ek ;h. b'e pj[s finkdk d[yh ;B.6thA ;dh ftu wrX oki d/ oki/ fpzph;ko ns/ niks;aso{ pqjkwDK d[nkok c?bkJ/ ik oj/ nzX ft;atk;aK ekoB i?B Xow dhnK f;fynktK s'A gq/fos j' e/ i?B Xow Bz{ c?bkT[Dk ;a[ao{ ehsk.  i?Bh rqzEK ftu fJjBK okfinK Bz{ i?BhnK dk BK fdZsk frnk j?. pqkjwD bkbuh j' rJ/ ns/ b'eK dk :ZrK s/ finkdk youk eotkT[D bZr gJ/. T[Zu iksh d/ b'e ;a{doK ns/ rohp b'eK Bz{ Bhu ;wM e/ T[jBK Bkb wkV/ ;b{e d/ Bkb Bkb wzdoK, y{jK, s/ ikDk pzd eo fdZsk frnk. ;z;feqs Gk;ak Bz{ gftZso Gk;ak wzfBnk iKdk ;h ns/ fJj n"yh j'D ekoB nkw b'eK Bz{ Xkofwe rqzEK Bz{ gVB dk frnkB BjhA ;h, fi;dk ckfJdk fjzd{ pqkjwDK T[mkT[Dk ;a[o{ ehsk.b'e th ikd{ N{fDnK ftu ft;atk;a eoB bZr rJ/ ;B.

i?B Xow Gkos dk gqkuhB Xow j? fJ; d/ e[Zb 24 EhozEeko j'J/ jB. gfjbk shozEeko fo;apBkE, 23tK gko;atBkE, 24tK wjKtho ;h. 23t/A ns/ 24t/A shozEeko ftu 250 ;kb dk coe j?. i?B Xow dk n;bh ;z;Ekge wjKtho Bz[ wfBnk iKdk j?. wjKtho B/ ;zfBnk; Bz{ fBorqzE (pzXBK s'A w[es) dk BK fdZsk ns/ nzX^ft;atk;aK dk fto'X ehsk.

wjKtho(pugB dk BK toXwkB) dk iBw 540 JhH ftu e[zvrqkw fgsk f;XkoE(e;aZsoh ephbk iBkfsqzek d/ w[yh) ns/ wksk fsq;abk (fbZSth tz;a d/ ;ak;ae u/Ne dh G?D) d/ xo t?;akbh (fpjko) ftu j'fJnk.:;a'dk Bkb ftnkj s'A pknd T[jBK d/ xo fgqnk do;aBh iK nB'ik B/ iBw fbnk.

B'N 1^ e[ZM fJfsjk;eko wjKtho dk iBw 599 ftu wzBd/ jB. go ;G s'A finkdk 540 wzfBnk iKdk j?.
B'N 2^ e[ZM fJfsjk;eko wjKtho dh w"s 527 ftu wzBd/ jB. go ;G s'A finkdk 468 wzfBnk iKdk j?.

wksk fgsk dh w"s fgS'A 30 ;kb dh T[wo ftu wjKtho B/ nkgD/ tZv/ Gok Bz{ dZ; e/ xo fsnkr fdZsk. 12 ;kb sgZf;nk s'A pknd ifowfEe rqkw ftu foi{gkfbek Bdh feBko/ 42 ;kb dh T[wo ftu frnkB dh gqkgsh s'A pknd wjKtho @fiB@ nytkJ/ ns/ fJzdohnK s/ ekp{ eo fbnk.

wjKtho d/ gquko e/Ado okirqfj, t?;akbh, e";ab, fwEbk, ftd/j ns/ nzr ;B. 30 ;kb Xow gquko s'A pknd nyho ftu gktkg[oh(gNBk) ftu 468 JhH Bz{ T[jBK dh w"s j'Jh.

wjKtho dhnK f;ZfynktK ;ob ;B. T[jBK d/ fszB osB ;Zuh ;aoXk, ;Zuk frnkB, ;Zuk nkuoB ;B. T[jBK B/ nfjz;k d/ o;s/ s/ i'o fdZsk. fJ; Xow ftu gkg eoB dh wBkjh j?.i?Bh ;oho Bz{ finkdk e;aN fdzd/ j'J/ w{zj s/ gZNh, Bzr/ g?ohA, oks Bz{ ykDk Bk ykDk, gkDh SkD e/ ghAd/ ;B.

i?BhnK Bz[ gzi rZbk dk fXnkB oZyDk g?Adk j?^ ;Zu p'bDk, nfjz;k, e'Jh uhi e'b Bk oZyDk,XB Bk oZyDk, pqfjwukohnk ihtB. i?B Xow Xow n;wkBsk, T{u Bhu, iksh tkd, u'oh,M{m, u[rbh Bcos, bkbu, M{m/ ohsh fotki, Y'Ar, nzX ft;atk;a, gkg nkfd d/ fybkc j?.

i?Bh oZp iK gqwkswk ftu ft;atk; Bk oZy e/ nkgD/ 24 shozEekoK ftu ft;atk;a oZyd/ jB ns/ fBotkD gqkgs eo ;ed/ jB.

uzdor[gs w"ohnk ;w/A i?B Xow d' GkrK fdrzpo(Bzr/ ofjD tkb/) ns/ ;t/sKpo(fuZN/ eZgV/ gfjBD tkb/) ftu tzfvnk frnk. fdrzpo dk w'Yh GZdopkj{ ns/ ;t/sKpo dk w'Yh ;E{bGdo ;h. ;E{bGdo B/ gkNbhg[Zso ftu ;Gk p[bk e/ i?B f;XksK s/ 12 nzr fbytkJ/ fiBK Bz{ fdrzpoK B/ BjhA wzfBnk ns/ nkgD/ tZyo/ rqzE fby/. d't/ ;zgodktK ftu wZmK s'A fpBK j'o e'Jh coe BjhA.

i?B Xow d/ g?o'ekoK dh frDsh finkdk BjhA tXh feT[Afe i?B Xow dhnK f;fynktK sK ;ob ;B, go ihtB pshs eoB n"yk ;h. b'eK Bz{ ;Zu p'bdk, nfjz;k, w{zj s/ gZNh, Bzr/ g?ohA nkfd rZbK dk gkbD eoBk n"yk bZrdk ;h fi; ekoB fJ; Xow dk c?bkT[ finkdk BjhA j' ;fenk. T[; ;w/A d/ okfinK B/ th Xow Bz{ c?bkT[D bJh e'Jh finkdk e'f;a; BjhA ehsh.fJ; Xow dh j'Ad Bkb ;wkfie e[ohshnK Bz{ io{o mZb gJh.

1H wjKtho dk iBw ed'A j'fJnk                                                    
T) 450 phH;h        n) 540phH;hH   J) 600phH;hH   ;)340 phH;hH
T[Zso) 540 phH;h

2) e[Zb fezB/ shozEeko j'J/ jB<
T) 22               n) 21          J) 24          ;) 30
T[Zso) 24 (nkyoh shozEeko)

3) wjKtho dk iBw ;EkB fejVk j?<
T) e[zvhrqkw          n) e[zvkrqkw     J) y[zvkg[o      ;) Mz[vkrqkw
T[Zso) e[zvkrqkw (t?;akbh d/ B/V/ fpjko ftZu)

4) wjKtho d/ fgsk dk BK dZ;'.
T) rzrkoE           n) iBkoE      J) w{b uzd      ;)f;XkoE
T[Zso) f;XkoE

5) wjKtho d/ wksk dk BK fby'
T) fsqgsk d/th        n) fsq;abk      J) bkitzsh      ;) s/itzsh
T[Zso) fsq;abk

6) T[; ;w/A t?;akbh d/ okik e'D ;h<
T) u/se(
Chetaka)    n) yVe f;zx   J) joh (Hari)  ;) u/szpoBkE
T[Zso) u/se(Chetaka)

7) t?;akbh d/ okik dk wjKtho Bkb eh ;zpzX ;h<
T) Gok               n) fgsk        J) g[Zso        ;) wkwk
T[Zso) wkwk

8) wjKtho dh wksk fsq;abk d/ Gok dk eh BK ;h<
T) u/se(Chetaka)       n) yVe f;zx   J) joh (Hari)  ;) u/szpoBkE
T) u/se(Chetaka)

9) t?;akbh ;EkB feZE/ ;fEs j?<
T) :{HghH ftu         n) fpjko ftZu  J) Mkoyzv      ;) pzrkb
T[Zso) fpjko ftu

10) wjKtho dh gsBh dk BK fby'.
T) fsqgsk d/th        n) fsq;abk       J) bkitzsh      ;) :;a'Xk
T) :;a'Xk.

11)  wjKtho d/ g[Zsoh dk BK dZ;'
T) nB'Bik           n) fgqnzek       J) ;fosk       ;) ;a?bik
T) nB'Bik fgq:dof;Bh (fgq:do;aBh d/ gsh iwkbh wjKtho s'A gqGkfts j'D tkb/ gfjb/ nkdwh ;B)

12) wjKtho Bz{ fezB/ ;kb dh T[wo ftu frnkB dh gqkgsh j'Jh.
T) 41                n) 42          J) 43          ;) 44
T[Zso) 42 ;kb dh T[wo ftu foi{gkfbek Bdh d/ ezY/ s/ j'Jh.

13) gfjb/ shozEeko dk Bk fby'.
T) fo;atBkE          n)tbtd/t      J) wjKtho      ;) toXwkB
T) fo;atBkE

14) wjKtho dk n;bh Bkb eh ;h<
T) BokfJD           n) f;XkoX      J) BtosB      ;) toXwkB
T) toXwkB

15) wjKtho dh iksh dZ;'.
T) pqkjwD            n) e;asohnk    J) okig{s       ;)w[;fbw
T) e;asohnk

16)  wjKtho dk fgsk fe; ephb/ dk w[yh ;h<
T) iBksfoek         n) nBksfoe    J) ;Bksfoek    ;);kwfbs
T[Zso) iBksfoek

17) wjKtho dk ;zpzX fe; ephb/ Bkb ;h<
T) iBksfoek         n) nBksfoe    J) ;Bksfoek    ;);kwfbs
T[Zso) iBksfoek

18) wjKtho dh w"s ed'A j'Jh<
T) 468ph;h          n) 489ph;h      J) 470ph;h     ;) 490ph;h
T[Zso) 468 phH;h

19) wjKtho dh w"s feZE/ j'Jh<
T) yktkg[o           n) Xktkg[oh      J) gktkg[oh      ;) nktkg[oh
T[Zso) gktkg[oh B/V/ okirqfj.

20) i?B Xow dh gfjbh ekT{f;b feZE/ j'Jh<
T) t?;akbh            n) tZbth         J) gkNbhg[Zso   ;) r:k
T[Zso) gkNbhg[Zso.

21) i?B Xow dh d{ih ekT{f;b feE/ j'Jh<
T) t?;akbh            n) tZbth         J) gkNbhg[Zso   ;) r:k
T[Zso) tZbth.

22)  gfjb/ shozEeko dk fuzBQ fby'.
T) pbd             n) x"Vk          J) e[Zsk         ;) ;a/o
T[Zso) pbd

23) nkyoh (24t/A)  shozEeko dk fuzBQ dZ;'.
T) pbd             n) x"Vk          J) e[Zsk         ;) ;a/o
T[Zso) ;a/o

24) jkEh fuzBQ fe; shozEeko dk ;h<
T) nihsBkE(d{ik)         n) wjKtho(24tK) J) fo;tBkE(gfjbk)   ;) go;atBkE(23tK)
T[Zso) nihsBkw (d{i/ shozEeko dk fuzBQ jkEh ;h)

25) wjKtho dk pugB dk BK dZ;'.
T[Zso^ toXwkB ;h.

26) wjKtho d/ wksk ns/ fgsk dk BK eh ;h<
T[so^ wksk fsq;abk ns/ fgsk f;XkoE.

27) wjKtho fe; ephb/ Bkb ;zpzX oZyd/ ;B<
T[Zso^ e;aZsoh ephb/ Bkb.

28) e;aZsoh ephb/ dk BK dZ;'.
T[Zso^ iBkfsqzek.

29) wjKtho d/ fgsk fe; ephb/ d/ w[yh ;B<
T[Zso^ iBkfsqzek ephb/ d/.

30) wjKtho dh gsBh dk BK dZ;'.
T[Zso^ okie[wkoh :;a'dk.

31) wjKtho dh g[Zsoh dk BK dZ;'.
T[Zso^ fgq:do;aBh iK nB'Bik iK nB'ik.

32) wjKtho d/ Gok dk BK dZ;'.
T[Zso^ BzdhtowB.

HISTORY Master Cadre Notes

w[rb ;kwoki
1) fdZbh ;bsBs dk nkyoh ;ak;ae e"D ;h<
T) fJpokjhw b'Xh.

2) gkDhgs dh gfjbh bVkJh ed'A j'Jh<
T) 21 ngq?b 1526 JhH ftu.

3) gkDhgs dh gfjbh bVkJh fe; fe; ftueko j'Jh<
T) pkpo ns/ fJpokjhw b'Xh ftueko.

4) gkDhgs dh gfjbh bVkJh ftu fe; dh fiZs j'Jh<
T) pkpo dh.

5) w[rb ;kwoki dh ;EkgBk fe;B/ ehsh<
T) pkpo B/.

6) pkpo dk iBw ed'A j'fJnk<
T) 14 cotoh, 1483 ftu.

7) pkpo dk iBw feZE/ j'fJnk<
T) corBk dh okiXkBh nzdhikB, wZX J/;ahnk ftu.

8) pkpo d/ fgsk dk BK dZ;'<
T) T[wo ;a/y fwoik.

9) pkpo dk fgsk T[wo ;a/y feE'A dk ;ak;ae ;h<
T) corBk dk.

10) pkpo d/ fgsk dk ;zpzX fe; tz;a Bkb ;h<
T) s?w{o tz;a Bkb.

11) pkpo d/ fgsk T[wo ;/ay dh w"s ed'A j'Jh<
T) 1494 ftu.

12) pkpo corBk dk ;ak;ae ed'A pfDnk<
T) fgsk dh w"s s'A pknd pkpo corBk dk ;ak;e 1494 ftu pfDnk.

13) corBk dk ;ak;ae pDB ;w/A pkpo dh T[wo fezBh ;h<
T) 11 ;kb.

14) T[ip/e e"D ;B<
T) wZX J/;ahnk dh bVke{ iksh.

15) T[ip/eK dk B/sk e"D ;h<
T) ;a?pkBh yK.

16) ;a?pkBh yK dh w"s ed'A j'Jh<
T) 1510 JhH ftu.

17) ;a?pkBh dh w"s feE/ ns/ fet/A j'Jh<
T) 1510 ftu JhokB d/ ;cth tz;a d/ ;ak;e ;akj fJ;wkfJb Bkb bVd/ j'J/.

18) pkpo B/ Gkos d/ ;ak;aB ed'A sZe ehsk<
T) 1530 JhH sZe.

19) pkpo B/ gzikp s/ epik ed'A ehsk<
T) 1524 JhH ftu.

20) pkpo d/ gzikp s/ jwb/ ;w/A gzikp dk ;{p/dko e'D ;h<
T) d"bs yK b'Xh.

21) pkpo B/ Gkos s/ 5thA tko jwbk ed'a ehsk<
T) 1525 ftu.

22) 1525 ftu ehs/ jwb/ ftu fe; dh fiZs j'Jh<
T) pkpo dh fiZs ns/ d"bs yK b'Xh dh jko.

23) gkDhgs dh gfjbh bVkJh ed'A j'Jh<
T) 21 ngq?b 1526 JhH ftu.

24) gkDhgs dh bVkJh bJh pkpo e'b fezBh c"i ;h<
T) 8 s'A 20 jiko ;?fBe.

25) gkDhgs dh bVkJh ;w/A d"bs yK b'Xh dh c"i fezBh ;h<
T) fJZe bZy ;?fBe.

 

 

CIVICS Master Cadre Notes

Bkrfoesk (CITIZENSHIP)

1) Bkrfoe e"D j[zdk j?<
T) Bro ftu ofjD tkbk.

2) eh fJZe d/;a ftu t;D tkb/ ;ko/ ftnesh Bkrfoe j[zd/ jB<
T) BjhA.
B'N^ feT[Afe pj[s ;ko/ ftd/;h b'e nkoih s"o s/ d/;a ftu t;/ j[zd/ jB, i' fe T[; d/;a d/ Bkrfoe BjhA j[zd/.

3) d/;a ftu t; oj/ d{i/ d/;aK d/ b'eK Bz{ eh fejk iKdk j?<
T) ftd/;h.

4) J/bhnB fe; Bz{ efjzd/ jB<
T) ftd/;ahnK Bz{.

5) eh d/;a ftu x[zwD fcoB nkJ/ ftd/;hnK Bz{ th Bkrfoes jk;b j[zdh j?<
T) BjhA.

6) Bkrfoe fe; Bz{ efjzd/ jB<
T) Bkrfoe T[j j[zd/ jB fiBK Bz{ ft;a/;a nfXeko gqkgs j[zd/ jB fit/A okiBhfse, ;wkfie nkfd.

7) eh ftd/;ah b'eK Bz{ d{i/ d/;K ftu ;wkfie nfXeko gqkgs j' ;edk j?<
T) jK.

8) eh ftd/;ah b'eK Bz{ d{i/ d/;aK ftu okiBhfse nfXeko gqkgs j' ;edk j?<
T) BjhA.
B'N^ ftd/;h b'eK Bz{ ;wkfie nfXeko sK gqkgs j' ;edk j? go okiBhfse nfXeko gqkgs BjhA j' ;edk.

9) fe;/ d/;a ftZu t;D tkb/ ;ko/ b'e d/;a tk;h j' ;ed/ jB, go Bkrfoe BjhA. eh fJj eEB ;Zu j?<
T) jK.

10) e'Jh ftnesh Bkrfoe ed'A pD iKdk j?<
T) okiBhfse nfXeko gqkgs j'D s'A pknd.

11) 18 ;kb dh T[wo s'A xZN d/ pZu/, nkdwh, fJ;sohnK d/;a tk;h j[zd/ jB. Bkrfoe feT[A BjhA<
T) feT[A fe T[jBK Bz{ okiBhfse nfXeko gqkgs BjhA jz[dk.

12) t'N gkT[D d/ nfXeko Bz{ eh fejk iKdk j?<
T) okiBhfse nfXeko.

13) eh ;ko/ Bkrfoe d/;a tk;h j[zd/ jB<
T) jK.
B'N^ feT[Afe Bkrfoe Bz{ Bkrfoes gqkgs j[zdh j? ns/ T[j d/;a ftu ofjD ekoB d/;a tk;h pD iKdk j?.

14) eh ;ko/ d/;a tk;h Bkrfoe j[zd/ jB<
T) BjhA.
B'N^ feT[Afe d/;a tk;h e'b ;ko/ nfXeko BjhA j[zd/. e[ZM b'e d{i/ d/;aK s'A nk e/ nkoih s"o s/ d/;a tk;h pD iKd/ jB. ;G s'A io{oh okiBhse nfXeko jz[dk j?. nro fe;/ d/;a tk;h e'b Bkrfoesk dk nfXeko BjhA j? sK T[; Bz{ Bkrfoe BjhA fejk ik ;edk.

15) d/;a tk;h fe; Bz{ fejk iKdk j?<
T) i' b'e d/;a ftu t;d/ jB. Gkt/A T[j T[; d/;a d/ jB iK fe;/ j'o d/;a d/.

16) Bkrfoesk dhnK fe;wK dZ;'.
T) iwKdo{ ns/ okifeqs.

17) iwKdo{ Bkrfoesk fe; Bz{ efjzd/ jB<
T) i' b'e iBw s'A jh nkgD/ d/;a d/ Bkrfoe j[zd/ jB.

18) okifeqs Bkrfoesk fe; Bz{ efjzd/ jB<
T) id'A b'e d{i/ d/;aK Bkrfoe j'D s/ T[j j'o d/;a dhnK ekBz{Bh ;aosK g{ohnK eoe/ T[;dh Bkrfoesk jk;b eo b?D sK T[; Bz{ okifeqs Bkrfoesk fejk iKdk j?.

19) finkdk nfjwhns fe; Bkrfoesk Bz{ fdZsh iKdh j?<
T) iwKdo{ ns/ okifeqs Bkrfoesk d'tK Bz{ pokpo ;wfMnk iKdk j?.

20) iwKdo{ Bkrfoesk dk fBoDk fet/A ehsk ikdk j?<
T) 1) iBw f;XKs iK oes f;XKs Bkb.
2) G{wh f;XKs Bkb.

 

Civics Master Cadre Notes

b'e ;Gk (LOK SABHA)

1) b'e ;Gk dhnK p?meK dh gqXkBrh e"D eodk j?<
T[) ;gheo.

2) 14th b'e ;Gk dk fvgNh^;gheo ;qh n?wH Ezphd[okJ/ fe; gkoNh Bkb ;pzzXs j?<
T) nzBk vhHn?wHe/ gkoNh Bkb.

3) b'e ;Gk,oki ;Gk, ok;aNogsh fe; d/ Gkr jB<
T) gkobhnkw?AN (;z;d) d/.

4) oki ;Gk dhnK p?meK dh gqXkBrh e"D eodk j?<
T) T[g ok;aNogsh.

5) gkobhnkw?AN ;apd fe; Gk;ak s'A pfDnk<
T) coK;h;h.

6) coK;h;h Gk;ak ftu gkobhnw?AN dk eh noE j?<
T)  gkobo.

7) Gkosh ;zftXkB nB[;ko oki ;Gk ;aesh;kbh j? iK b'e ;Gk<
T) b'e ;Gk.

8) j/mbk ;dB fe;Bz{ fejk iKdk j?<
T) b'e ;Gk Bz{.

9) T[gobk ;dB fe;Bz{ fejk iKdk j?<
T) oki ;Gk Bz{.

10) eh b'e ;Gk dk w?Apo oki ;Gk dk w?Apo j' ;edk j?<
T) BjhA. fJe ;w/A s/ fJe jh ;dB dk w?Apo j' ;edk j?.

11) fJZe w?Apoh u'D eh j[zdh j?<
T) fJ; ftu fJZe y/so s'A fJZe w?Apo jh u[fDnk iKdk j?.

12) Gkosh ;z;d d/ d' ;dBK d/ BK fby'.
T) b'e ;Gk ns/ oki ;Gk.

13) oki ;Gk d/ w?ApoK dh frDsh tZX s'A tZX fezBh j' ;edh j?<
T) 250

14) oki ;Gk d/ w?ApoK dk ekoiekb fezBk j[zdk j?<
T) 6 ;kb.

15) piN fe;Bz{ efjzd/ jB<
T) ;bkB you ns/ nkwdB Bz{.

16) XB fpZb Bz{ feZE/ g/;a ehsk iKdk j?<
T) b'e ;Gk ftu.

17) feE'A d/ fBtk;h b'e ;Gk d/ w?Apo pD ;ed/ jB<
T) Gkos d/.

18) b'e ;Gk dk ekb fezBk j[zdk j?<
T) 5 ;kb.

19) ;gheo dh u'D e"D eodk j?<
T) b'e ;Gk d/ w?Zpo.

20) oki;Gk ftu ok;Nogsh fezB/ w?Apo fB:[es eodk j?<
T) 12 w?Apo.

21) ok;Nogsh fezBK Bz{ oki ;Gk d/ w?Apo fB:[es eodk j?<
T) ;kfjs, ftfrnkB ftu ft;a/;a gqkgsh tkb/ w?ApoK Bz{.

22) 16thA b'e ;Gk ftu Gkosh iBsk gkoNh Bz{ fezB/ ;EkB fwb/.
T) 282

23) b'e ;Gk dk w?Apo pDB bJh T[wo dZ;'.
T) 25 ;kb

24) ;zxh ;z;d ftu e'D e'D ;akfwb j[zd/ jB<
T) ok;Nogsh, b'e ;Gk, oki ;Gk.

25) b'e ;Gk d/ w?/apoK dh frDsh fezBh j[zdh j?<
T) 552

26) ok;Nogsh fe; nkoNheb nXhB d/t/A ;dBK dh ;KMh whfNzr pbk ;edk j?.
T) nB[S/d 108 sfjs.

27) ok;Nogsh d't/A ;dBK dh ;KMh whfNzr feT[A p[bkT[Adk j?<
T) fe;/ fpZb s/ wsG/d d{o eoB bJh.

28) ;z;d dk w[Zy ezw eh j[zdk j?<
T) ekBz{B pDkT[Dk.(fJ; s'A fpBK j'o ezw th ;z;d Bz{ eoB/ g?Ad/ jB.)

PUNJABI Master Cadre Notes

frH r[ow[y f;zx w[;kfco (ejkDheko)

1) frH r[ow[y f;zx ih dk iBw ed'A j'fJnk<
T) 15 iBtoh 1899 JhH Bz{.

2) frH r[ow[Zy f;zx pko/ dZ;'<
T) T[j j/m fby/ y/soK ftu gqf;ZX oj/^

    1) gqf;ZX okiB/sk.
    2) d/;a Grs.
    3) ;[Xkoe.
    4) b/ye.

3) frH r[ow[Zy f;zx ih e[M ;w/A bJh fe; ;{p/ d/ w[Zy wzsoh oj/<
T) gzikp d/.

4) r[ow[y f;zx d/ fgsk dk BK dZ;'<
T) ;qH ;[ikB f;zx.

5) r[ow[y ih dk iBw fe; fgzv ftu j'fJnk<
T) fgzv nXtkb, fibQk e?wog[o.

6) r[ow[y ih B/ fezBh gVkJh ehsh<
T) 10thA ns/ frnkBh gk; ehsh.

7) r[ow[y ih B/ o'ih o'Nh bJh fejVk feZsk ngDkfJnk<
T) nfXnkge dk.

8) r[ow[y ih nekbh bfjo ftu ;akfwb ed'A j'J/<
T) 1919 JhH ftu.

9) eh r[ow[y f;zx ih B/ nikJh bVkJh ftu fjZ;k gkfJnk<
T) jK.
B'N^ r[ow[y ih nikJh bVkJh Bkb ;zpzXs ;orowhnK Bkb i[V/ ofjzd/ oj/ ns/ eJh tko i/b th rJ/.

10) frHr[ow[y ih dh w"s ed'A j'Jh<
T) 18 iBtoh, 1976 ftu.

11) w"s ;w/A r[ow[y dh T[wo fezBh ;h<
T) 77 ;kb.

12) r[ow[y f;zx B/ nkgDh finkdk eftsk ouBk feZE/ ehsh<
T) i/b ftu.

13) r[ow[y dhnK eftsktK dk ozr fe; soK ;h<
T) d/;a fgnko, ;wki ;[Xko, Xow gquko nkfd Bkb ;zpzXs.

14) r[ow[y ih B/ gzikph ;kfjs Bz{ fezB/ ekft ;zfrqj fdZs/<
T) 9 B" ekft ;zfrqj.

15) r[ow[y f;zx B/ fezB/ ejkDh ;zfrqj fby/
T) 8 nZm ejkDh ;zfrqj.

16) r[ow[y ih d/ ekft ;zfrqjK pko/ dZ;'<
T) r[ow[y ih B/ j/m fby/ ekft ;zfrqj fby/^

  1. ;po d/ pkD/.

  2. NZ[N/ yzG

  3. gq/w pkD

  4. ihtB gzX

  5. ekft ;[B/j/

  6. ;fji y/sh

  7. tZyok tZyok esok esok

  8. d{o B/V/

17) r[ow[y ih d[nkok ;kfjs Bz{ fdZs/ ejkDh ;zfrqj fejV/ jB<
T) r[ow[y ih B/ j/m fby/ ejkDh ;zfrqjK dh ouBk ehsh^

  1. r[Nko (1942)

  2. tZyoh d[BhnK (1945)

  3. ;;sk swk;ak (1951)

  4. ;G jZSk (1952)

  5. nkbD/ dk p'N (1955)

  6. 27 iBtoh (1964)

  7. T[otko gko (1975)

  8. ezXK p'b gJhnK (1960)

18) r[ow[y f;zx Bz{ ;kfjs nekdwh g[o;eko fe; ouBk s/ fwfbnk<
T) T[otko gko bJh.

 

 

PUNJABI Master Cadre Notes

nkX[fBe eth
GkJh tho f;zx

1) nkX[feB gzikph ekft dk w'Yh eth e"D j?<
T) GkJh tho f;zx.

2) @okDk ;{os f;zx@ fe;dh ouBk j?<
T) GkJh tho f;zx dh.

3) @okDk ;{os f;zx@ wjK ekft dh ouBk ed'A ehsh rJh<
T) 1905 JhH ftu.

4) GkJh tho f;zx dhnK ouBktK pko/ dZ;'<
T) GkJh ;kfjp dhnK ouBktK ^
    wNe j[bko/,
    fpibhnK d/ jko,
    gqhs thDk,
    ezs ;j/bh,
    ezpdh ebkJh,
    w/o/ ;kJhnK ihU nkfd.

5) eh GkJh tho f;zx Bz{ ojZ;tkdh eth efjDk mhe j't/rk<
T) jK. GkJh ;kfjp Bz{ ojZ;tkdh eth th fejk iKdk j?.

6) GkJh tho f;zx dh eftsk d/ ft;a/ fejV/ fejV/ ;B<
T) ojZ;tkdh, nfXnkswe, r[owfs ftuko Xkok, gqfeqsh fusoB, y/Vk.

7) GkJh tho f;zx d/ fgsk dk BK dZ;'<
T) ;qH uoB f;zx.

8) GkJh ;kfjp d/ dkdk ih ih dk Bk dZ;'<
T) pkpk ekjB f;zx.

9) GkJh ;kfjp d/ BkBk ih dk Bk dZ;'<
T) frnkBh jikok f;zx.

10) GkJh tho f;zx iBw ed'A ns/ feZE/ j'fJnk<
T) 5 d;zpo 1872 ftu ;qh nzfwqs;o ftu j'fJnk.

11) GkJh tho f;zx dh w's ed'A ns/ feZE/ j'Jh<
T) 10 i{B, 1957 ftu nzfwqs;o ftu.

12) w"s ;w/A GkJh tho f;zx T[wo fezBh ;h<
T) 85 ;kb.

13) GkJh tho f;zx B/ d;thA ed'A ehsh<
T) 1891 ftu.

14) gzikph ;kfjs dk tovi^toE eth fe;Bz{ fejk iKdk j?<
T) GkJh tho f;zx Bz{.

15) @okDk ;{os f;zx@ eh ;h<
T) wjK ekft.

16) wjK ekft fe;Bz{ efjzd/ jB<
T) eEk t;s{ s/ nXkfos fJfsjk;e iK fwfsjk;e gksoK Bz{ b? e/ ofunk iKdk j?.

17) GkJh tho f;zx Bz{ j'o eh fejk iKdk j?<
T) dko;afBe.

18) ezpdh ebkJh fe;dh ouBk j?<
T) GkJh tho f;zx dh.

19) ezpdh ebkJh eh j?<
T) ekft ;zfrqj.

20) GkJh tho f;zx f;zx B/ fe; fe; dh ouBk ehsh<
T) eftsktK, S'NhnK ejkDhnK, rhs, Bktb, BkNe nkfd.

21) GkJh tho f;zx d[nkok tkose ouBk dk e/Ado fpzd{
T) f;Zy fJfsjk;, ihtB rkEktK, r[opkDh dh ftnkfynk

Master Cadre Practice Question Paper/Test Series

1) gzikp dk cko;h Gk;ak ftu eh noE j?<
T) gzi ns/ nkp.

2) gzikp dk ;akpfde noE eh j?<
T) gzi dfonktK dh Xosh.

3) fort?fde ekb ftu gzikp dk BK eh ;h<
T) ;gsf;zX{.

4) g[okD ekb ftu gzikp dk BK eh ;h<
T) gzuBzd.

5) :{BkBhnK B/ gzikp Bz{ eh Bkw fdZsk<
T) g?ANkg'Nkwhnk.

6) wZXekb ftu gzikp dk eh BK ;h<
T) bkj"o ;{pk.​​​​​​​​​​​

Anchor 1
Video Tutorials 
Not Available

Coming Soon.

Not Available

Coming Soon.

Not Available

Coming Soon.

bottom of page